| 4 november Vredehorst 14:00 | 13:00 – 14:00 Ledenvergadering NGV Drenthe-NWO 14:00 LEZING HAARDSTEDENGELDREGISTER Locatie: kerkgebouw de Vredehorst Zuidwoldigerweg 32 in Hoogeveen Broer Roorda woont sinds 2000 in Assen en is sinds 2023 vrijwilliger bij het Drents Archief. Hij raakte rond zijn 20e geïnteresseerd in zijn voorouders en die van zijn vrouw. Dat leidde tot een tweetal vroege publicaties in Friesland en Groningen. Als amateurgenealoog heeft hij in de loop van de tijd ook anderen ‘aan hun voorouders’ geholpen. Na zijn pensionering kreeg ook bewoningsgeschiedenis zijn interesse. Dat heeft geleid tot een tweetal boeken en artikelen in het Asser Historisch Tijdschrift en het Drentse Genealogisch Jaarboek 2020/2021. In het boek over de Oostersingel in Assen is de begingeschiedenis tot begin 1800 vooral te danken aan de registers van de Haardstedengelden. Deze registers bieden hulp bij een zoektocht naar het vinden van bewoners van woningen en hun locaties. De haardstedengeldregisters zijn een belangrijke bron voor bewoningsgeschiedenis en genealogische en historisch onderzoek. Enige tijd geleden zijn die van Hoogeveen ook gedigitaliseerd en daarmee nu ook een gemakkelijke bron geworden. Niet zo exact natuurlijk als met het kadaster van na 1832. Haardstedengeldregisters zijn belangrijke bronnen voor het onderzoek naar familie- en bewoningsgeschiedenis in de 17e en 18e eeuw. Deze registers geven ook inzicht in de sociale status van een huishouden. Er wordt bijvoorbeeld vermeld hoeveel paarden iemand had of de omvang van het boerenbedrijf (‘een vol of half erf’). Armen waren vrijgesteld van deze belasting, maar werden wel in deze registers vermeld. Uit een volgorde van namen van gebruikers c.q. bewoners kan een volgorde van woonlocaties worden afgeleid. Aan de hand van een Asser voorbeeld zal dit worden toegelicht. Natuurlijk zijn ook diverse andere bewaard gebleven bronnen belangrijk, zoals bijvoorbeeld documenten in de Oude Statenarchieven. Roorda vertelt hoe we in het kader van bewoningsgeschiedenis bewoners en/of eigenaren van huizen en boerderijen van voor 1800 kunnen vinden met behulp van onder andere de haardstedengeldregisters en geeft een toelichting over de achtergrond van deze registers. Er is gelegenheid voor het stellen van vragen. Ter informatie Afgelopen jaren hebben Broer Roorda te Assen (en mede-auteur Harry van Biessum te Wezep) twee boeken uitgegeven over twee straten in Assen: ‘De Troatseweg’ en ‘Van kleine luyden en hoge heren rondom de Cingel van Assen’ met alle bewoners en eigenaren en met soms kleine historische aanvullingen. Daarbij hebben zij veel ervaring opgedaan met bewoningsgeschiedenis en diverse bronnen geraadpleegd, waaronder de haardstedengeldregisters. Momenteel is Roorda bezig met de bewonings- en eigenarengeschiedenis van de Nieuwe Huizen (1809 – ca. 1900), van enkele bijzondere panden, van de Meisjesschool (1822-1967) en het tijdperk Van Lier (1778-2019) en van enkele personen, allemaal in Assen. Dit alles wordt gebundeld in een derde boek. |
| Zaterdagmiddag 16 september, 21 oktober, 18 november 2023 | Genealogie (stamboom) dagen in de bibliotheek van Hoogeveen. ‘Van wie bin ie d’r ene? Inloop 13.30 – 15.30 uur Zaterdagmiddag 16 september, 21 oktober, 18 november 2023 Locatie: Bibliotheek Hoogeveen Willemskade 27 De stamboomdagen worden verzorgd door Jan en Anneke Pol van de NGV, Nederlandse Genealogische Vereniging afdeling Drenthe te Hoogeveen Op zoek naar je voorouders? Genealogiedeskundigen Jan en Anneke Pol helpen tijdens genealogische informatiemiddagen in de bibliotheek bij uw zoektocht naar uw stamboom, afkomst en familiegegevens. Veel mensen zijn op zoek naar hun voorouders, op het internet is er al veel te vinden, maar waar moet je beginnen? Beginners én gevorderden zijn welkom van september tot en met november 2023 elke derde zaterdagmiddag van 13.30 tot 15.30 uur in de Bibliotheek van Hoogeveen. Er komen informatietafels te staan met materiaal over genealogie en de NGV afd. Drenthe en Noordwest-Overijssel. |
| Zaterdag 1 april 2023 | Lezing Jan Diebrink. Zaterdag 1 april 2023 over de genealogie software Haza-21 Aanvang lezing 14.00 uur. Locatie: kerkgebouw de Vredehorst Zuidwoldigerweg 32 in Hoogeveen Genealogen hebben een ruime keuze als het gaat om een computerprogramma. Enkele bekende zijn GensDataPro, Progen, Aldfear en Family Tree Maker. Minder bekend, maar zeer uitgebreid, is Haza-21. Voor informatie over dit programma zie: https://www.hazadata.com Dit programma is ontwikkeld door Jan Diebrink van Telapas.nl uit Roden. Hij legt zijn filosofie achter Haza uit: “Haza-21 is ontwikkeld op basis van het idee dat voor de genealoog en historicus twee waarheden van belang zijn.” 1. De geschiedenis bestaat uit een grote reeks gebeurtenissen of feiten, die zijn vastgelegd in allerlei documenten. Dat vastleggen kan al dan niet nauwkeurig en correct zijn gebeurd in de vorm van wat we in Haza-21 ‘een vermelding’ noemen. 2. Er hebben in het verleden mensen geleefd, die activiteiten hebben uitgevoerd en ergens gewoond en gewerkt hebben. De genealoog stelt zich als doel om de geschiedenis te reconstrueren van mensen, hun onderlinge relaties en hun bezittingen. Zijn probleem is echter de juiste feiten te vinden bij de juiste personen. Om zijn bevindingen en hypotheses te staven zijn uitgebreide bronvermeldingen een eerste voorwaarde. Het onderscheid tussen de letterlijke gegevens uit de bron en de interpretatie door de gebruiker moet altijd duidelijk zijn. Haza-21 is ontwikkeld met als doel de gebruikers (genealogen en historici) een hulpmiddel ter beschikking te stellen om de geschiedenis te kunnen reconstrueren, gebaseerd op de hierboven beschreven uitgangspunten en met de mogelijkheid om dat uitvoerig te documenteren. Verder moet het programma de gebruiker helpen bij de organisatie van het onderzoek.” Waarschijnlijk werkt u (nog) niet met dit programma en wilt u er meer over te weten komen, of u gebruikt het wel en u hebt praktische vragen. In beide gevallen bent u van harte welkom op onze lezing. Zoals gebruikelijk is de toegang vrij, dus als u iemand kent die zich met genealogie bezighoudt maar nog geen lid is van de NGV: neem haar of hem mee! Wilt u deze Haza Data lezing bijwonen, graag aanmelden via email: |
| zaterdag 28 januari 2023 | Lezing ‘Boeven in de familie’ zaterdag 28 januari 2023 Aanvang lezing 14.00 uur. Locatie: kerkgebouw de Vredehorst Zuidwoldigerweg 32 in Hoogeveen Martijn Spruit, Informatie specialist – Functionaris van het CBG zal een lezing geven over ‘Boeven in de Familie’ met doorgaans ook een gedeelte over onderzoek naar personen in de Tweede Wereldoorlog. Er is een zekere overlap, omdat in het Algemeen Politieblad uit de jaren 1939-1946 ‘gezocht’ werd naar misdadigers, die in werkelijkheid onderduikers of Joden waren. Martijn wijst altijd graag op bronnen die niet direct voor de hand liggen. |
| zaterdag 29 oktober 2022 | Aanvang ledenvergadering: 13.00 uur. Aanvang lezing 14.00 uur. Locatie: kerkgebouw de Vredehorst Zuidwoldigerweg 32 in Hoogeveen Rob Dix vertelt over de vererving van familienamen in de vrouwelijke lijn. Eén van de dode punten, waar een genealoog in zijn onderzoek tegenaan loopt, is dat in een bepaalde plaats of gebied de gezochte familienaam wel voorkomt, maar dat om onverklaarbare redenen huwelijken of dopen niet worden gevonden. Aan de hand van een reeks voorbeelden uit verschillende regio’s binnen Nederland en net over de grens zal spreker laten zien dat, vaker dan men denkt, de familienaam in vrouwelijke lijn is doorgegeven. Het meest extreme voorbeeld doet zich voor in zowel zijn eigen kwartierstaat als in die van zijn vrouw, waar een familienaam drie generaties in vrouwelijke lijn is doorgegeven. In Drenthe komt het verschijnsel ook voor in meerdere variaties, door hem uitgebreid beschreven in het artikel De oudste generaties Dijks uit Drenthe, in Gens Nostra 2020 nummer 2, pagina 100-110. Het verschijnsel strekt zich uit over een lange periode, 16e-18e eeuw, daarna verdwijnt het. Reden genoeg om in een slotbeschouwing in te gaan op de achtergronden van dit verschijnsel en de betekenis voor de genealogiebeoefening. |
| 28 oktober 2022 | Op 28 oktober 2022 organiseren de Vereniging Drentse Boermarken en de Stichting Drents Agrarisch Erfgoed een symposium onder de titel: Markestenen terug op hun plek Markestenen werden vanaf de vroege Middeleeuwen door de Boermarken gebruikt om de grenzen van hun grondgebied te markeren. Naast het dorp zelf bestond het grondgebied van de Boermarke uit de es, de groenlanden en het veld. Waar de dorpsgebieden elkaar raakten, groeide de noodzaak te bepalen welk gebied van wie was en waar de grens moest liggen. Als er geen logische grens was, geschiedde de afbakening met stenen, de markestenen. Eeuwenlang was deze indeling bepalend voor de ruimtelijke indeling van het zandgedeelte van de provincie Drenthe. Met de invoering van de gemeenten in 1811 kwam daar mondjesmaat verandering in. De nieuwe grenzen volgden vaak de oude en ook binnen de gemeenten bleven de markegrenzen bestaan. Pas bij de door de regering opgelegde scheiding van de marken in 1847 en 1886 verloren de stenen langzamerhand hun functie. Sindsdien zijn veel markestenen verdwenen. Ze lagen in de weg bij ruilverkavelingen, bij samenvoeging van percelen, bij verkoop van bouwland, bij het omleggen van een weg. De laatste tijd is het besef gegroeid dat markestenen een belangrijk cultureel erfgoed vertegenwoordigen, wat geleid heeft tot initiatieven om ze hun plek terug te geven, zoals in Zeijen, Eext en Annen. Het symposium wil dit breed onder de aandacht brengen en een stimulans zijn voor andere Boermarken en plaatselijke verenigingen om ook daar het fenomeen markesteen en markegrens weer een plek te geven. Er zal worden ingegaan op de cultuurhistorische-, educatieve- en toeristische aspecten van de marke en zijn grenzen. Het symposium vindt plaats op : 28 oktober 2022 in “De Zwerfkei”, Dorpsstraat 59 in Gees tussen 10 en 16 uur, Een onderdeel van het programma is de plaatsing van een markesteen tussen Gees en Zwinderen. Er zijn geen deelnamekosten aan verbonden. U kunt zich alvast aanmelden, in verband met de organisatie tot uiterlijk 30 september 2022, via onderstaand adres: Secretariaat VDB: Drentse Statenlaan 3 9451 GN Rolde of bij voorkeur: e-mail: De organisatie wil met dit symposium een groot aantal personen en organisaties betrekken bij dit belangrijk stukje erfgoed in onze mooie provincie Drenthe. |
| Maandag 30 mei | Het platform Drentse Musea houdt maandag 30 mei in Assen een bijeenkomst over het digitaliseren en ontsluiten van collecties. Dit onderwerp aansluit bij het project ‘Drentse Delpher’. Het congres vindt plaats op maandagmiddag 30 mei bij Podium Zuidhaege te Assen en kost €15,- p.p. Link naar uitnodiging Drents museumcongres |
| Zaterdag 25 juni 2022 | Famillement georganiseerd door het CBG en het Gemeentearchief Amsterdam Voor informatie zie: https://cbg.nl/Famillement/programma-famillement-2022/ |
| Zaterdag 29 oktober 2022 | Lezing en ledenvergadering Onderwerp Vrouwelijke lijnen door Rob Dix. Dix zal een bericht schrijven in Threant en voor de nieuwsbrief als inleiding op de lezing. |
| 2023 | Lezingen 2023 in april en november. Mogelijke onderwerpen: Websites van de NGV en hun mogelijkheden |
