België – KBR afdeling Kaarten en Plannen maakte samen met het Nationaal Geografisch Instituut een gedigitaliseerde versie van de kaart van Ferraris. Dit gebeurde op basis van de nieuwe digitale kaart van België die het NGI in 2006 publiceerde. De handgeschreven kaarten werden gedigitaliseerd met een extra grote scanner. De kaarten beslaan ook een groot deel van Midden- en Zuid-Limburg.
De Ferrariskaarten (Cartes de Ferraris) zijn een verzameling van 275 uiterst gedetailleerde topografische kaarten van de Oostenrijkse Nederlanden. Zij kwamen tussen 1771 en 1778 tot stand onder leiding van Joseph de Ferraris, generaal bij de Oostenrijkse artillerie, veldmaarschalk in de Oostenrijkse Nederlanden. Het is de eerste systematische en grootschalige kartering van een uitgestrekt gebied in West-Europa.
Totstandkoming – De Oostenrijkse regering en landvoogd Karel van Lotharingen hechtten vanuit militaire overwegingen veel belang aan cartografie. Daarom liet men de Ferraris in 1767-1768 een topografische kaart van het Zoniënwoud en omgeving maken, alsook een kaart van het domein van Mariemont. Door deze twee domeinen te laten opmeten deed de Ferraris interessante ervaring op. Deze ervaring benutte hij vanaf 1769 toen hij de landvoogd voorstelde een kaart te maken van de volledige Oostenrijkse Nederlanden, aangevuld met het prinsbisdom Luik, naar het voorbeeld van de nieuwe kaart van Frankrijk onder leiding van César François Cassini de Thury (Cassinikaart).
De Cassinikaart (Frans: carte de Cassini of carte de l’Académie) is de eerste algemene en gedetailleerde kaart van Frankrijk, gemaakt in de 18e eeuw. De kaart werd samengesteld door de familie Cassini, met name César-François Cassini (Cassini III) en zijn zoon Jean-Dominique Cassini (Cassini IV).
De kaart bestaat uit 182 bladen en werd gemaakt met behulp van de voor die tijd geavanceerde technieken van triangulatie. Voor de Cassinikaart werd voor het eerst een triangulatie van heel Frankrijk gemaakt, met de meridiaan van Parijs als referentielijn. De schaal is een ligne (1/12 duim) op 100 toise (vadem), dat is een schaal van 1/86.400. Cassini III begon het werk in 1744, aanvankelijk met financiële steun van Lodewijk XV. In 1756 trok deze zich echter terug. Cassini besloot toen zelf het project in handen te nemen en zocht elders financiële steun. De volgende decennia werd met een heel team verder aan de kaartbladen gewerkt. César-François Cassini overleed in 1784 en zijn zoon Jean-Dominique zette zijn werk voort en rondde het af in 1793.
De Kaart van Ferraris is beschikbaar via de de online catalogus van KBR. De 275 bladen van de kaart zijn ook rechtstreeks beschikbaar door op onderstaande afbeelding te klikken.
Bron: KBR Belgie en Wiikipedia. Op Wikipedia is de volledige tekst over de Ferraris en Cassini kaarten te lezen. Daarnaast staan op deze pagina ook verklaringen van tal van Franstalige afkortingen en benamingen die op deze kaart voorkomen.